Cuba đang thương thảo với Bảo tàng Bronx, Mỹ để tổ chức một triển lãm lớn đầu tiên của một bảo tàng của Mỹ tại ,Cuba theo thông tin phát đi từ chính quyền Cuba. Sự kiện trình diễn các tác phẩm của bảo tàng Bronx sẽ là một phần của phiên bản thứ 12 của Havana Biennial năm tới, và có thể tiếp theo sau đó là một cuộc triển lãm ở New York vào năm 2016 với các tác phẩm nổi trội của các nghệ sĩ Cuba. Hiện tại chưa thấy có bình luận gì từ phía Bảo tàng Bronx .
Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Quốc gia ở thủ đô Havana, Ana Cristina Perera, công bố việc trao đổi văn hóa trong ngày khai mạc "Nghệ sĩ châu mỹ la tinh và trừu tượng", một cuộc triển lãm ở Cuba bao gồm các tác phẩm của chín nghệ sĩ người Mỹ . Trong phát biểu khai mạc của mình, Perera nhấn mạnh vai trò của văn hóa trong "rào cản áp đặt bởi các chính phủ bị phá vỡ bởi ý muốn của các nghệ sĩ", hãng tin EFE đưa tin.
Tác phẩm trong Havana Biennial, lần thứ 11, năm 2012, tại Cuba.
Các lệnh cấm vận thương mại của Mỹ lâu dài chống Cuba không bao gồm nghệ thuật và nó đã trở thành dễ dàng hơn cho các chuyên gia nghệ thuật người Mỹ đến thăm đất nước Caribê từ năm 2009, khi chính quyền Obama giảm bớt hạn chế đi lại. Khoảng 80 giám tuyển, nghệ sĩ và trí thức đến từ Mỹ đã tham dự khai mạc triển lãm tại Havana thứ sáu tuần trước.
Sự có mặt của một bảo tàng mạnh đến từ Mỹ tại Havana Biennial là một sự dịch chuyển thay đổi trong bản sắc của triển lãm theo cách thức chậm nhưng ổn định (1). Bienal de la Habana đầu tiên diễn vào năm 1984 và chỉ bao gồm các nghệ sĩ từ Mỹ Latinh và vùng Caribê. Các phiên bản tiếp theo được mở rộng, bao gồm các nghệ sĩ đến từ châu Phi và châu Á và tổ chức hai năm một lần đã trở thành nổi tiếng với các nghệ sĩ trình diễn-"không thuộc phương Tây". Nhưng từ những năm 1990, Bienal de la Habana bắt đầu có các nghệ sĩ đến từ châu Âu và Bắc Mỹ. Đến phiên bản 2012, bao gồm các nghệ sĩ từ 45 quốc gia, tuy nhiên chỉ có một nghệ sỹ đến từ Mỹ.
Tại phiên bản Havana Biennial thứ mười một diễn ra năm 2012. Đội ngũ giám tuyển đã đề nghị dành phiên bản thứ mười một này để đánh giá về hành vi của các mối quan hệ giữa tác phẩm hình ảnh và sự tưởng tượng xã hội. Khi nói về tưởng tượng xã hội, họ chỉ ra rằng họ không đề cập đến một cơ thể mang tính lý thuyết, nhưng cách mọi người tưởng tượng không gian xã hội của họ và thể hiện bản thân thông qua các dẫn chứng văn hóa và lịch sử, và xu hướng biểu tượng mà họ có được thông qua nghệ thuật (2).
Nghiên cứu lịch sử của Havana Biennial đã cho thấy mỗi phiên bản luôn để lại một vấn đề mở và hình thức thể hiện luôn kế thừa từ phiên bản trước đó. Phiên bản lần thứ 12 này đã được đội ngũ giám tuyển đề xuất hướng khám phá những con đường của Havana hơn là đi xem những siêu triển lãm – mega exhibition. Từ Havana Biennial sẽ cảm nhận được về người dân và cộng đồng cùng những chính sách vi mô và không gian sống vi mô. Tiếp theo sau đó là cuộc tranh luận về nghệ thuật để hướng đến giải quyết các vấn đề kiến trúc, thiết kế, hiện tượng xã hội, khoa học và các hình thức, trong đó môi trường sống được xây dựng vì những lợi ích xã hội có được, điều mà lịch sử gọi là những đề xuất thẩm mỹ. Bởi tính năng động và sáng tạo của tác phẩm cùng môi trường nơi tác phẩm được hình thành sẽ tạo cho chúng ta những ý niệm rằng “liệu chúng ta có quá thụ động khi triển lãm tại một nơi”. Một điều quan trọng nhất của Biennal là tìm tòi ra được đâu là những thách thức của tương lai (3).
Khi viết bài này , tôi mong muốn có thể chia sẻ những câu chuyện thành công về làm nghệ thuật của thể giới cho độc giả yêu nghệ thuật tại Việt Nam. Câu hỏi lớn là tại sao Việt Nam không có Hanoi Biennial, phải chăng đó là giới làm nghệ thuật Việt bị ám ảnh bởi những quy mô hoành tráng của những Hong Kong Biennial, Singapore Biennial. So quy mô của Havana Biennial với các Biennial khác trên thế giới cho thấy, không có gì là không thể thực hiện được, làm nghệ thuật thì quy mô nhỏ hay lớn không phải là giới hạn mà chỉ là thách thức, giới hạn ở đây chính là tầm nhìn và tích luỹ học thuật có cập nhật của những nhà làm nghệ thuật mà thôi. Hãy mạnh dạn làm Hanoi Biennial theo mô hình của Havana Biennial.
Havana Biennial thứ 12 sẽ diễn ra từ 22 tháng năm - 22 tháng sáu năm 2015. Dưới đây là một số tác phẩm nghệ thuật đã trình diễn tại Havana Biennial 11.
Tác phẩm này là của hai nghệ sỹ đang làm việc tại Cuba là JR và Jose Parla, 2012. Phong cách thể hiện của tác phẩm là pha trộn giữa thư pháp và chân dung một cách hoàn hảo (4).
Tác phẩm sắp đặt Những Con Kiến trên mặt tiền của Nhà hát lịch sử tại Havana, những con kiến làm bằng chất liệu sợi thuỷ tinh, của nghệ sỹ Rafael Gomez Barros người Colombia. Barros cho biết kiến là biểu tượng cho sự cư trú và dịch chuyển đó là kết quả của những cuộc xung đột vũ trang tại Columbia (5).
(1): www.theartnewspaper.com/articles/Cuba-in-talks-for-cultural-exchange-with-US-museum/33373
(3): http://www.biennialfoundation.org/2014/05/havana-biennial-2015-curatorial-concept/
(4): http://www.streetartnews.net/2012/05/jr-x-jose-parla-new-murals-in-havana.html
(5) http://www.artsobserver.com/2012/06/19/havana-biennial-at-a-major-theater-ants-courtesy-the-artist/
(Tổng hợp bởi Philip Nguyễn, 09/8/2014)
