Trong thế giới nghệ thuật cổ và khảo cổ học bức tượng đồng, niên đại khoảng 300 năm trước công nguyên, với kích thước người thật về một thanh niên trẻ, khoả thân rất nổi tiếng thuộc bảo tàng J.Paul Getty Museum, Los Angeles, Mỹ đang tiếp tục là đề tài cuả những điều tra, nghiên cứu sâu cũng như được mô tả trong các cuốn cẩm nang về nghệ thuật cổ.
Victorious Youth hay Getty bronze là tên bức tượng điêu khắc hình dáng một người thanh niên đẹp trai với một cơ thể trơn tru tuyệt hảo, đứng trong tư thế thoải mái, phô bày những nét đẹp. Đầu ngẩng cao, tự tin, tay nâng cao chỉ vào cành nguyệt quế đặt trên mái tóc.
Hầu hết các nghiên cứu khoa học đều miêu tả đây là bức tượng đồng Hy lạp nguyên gôc và tin rằng tượng dùng để tưởng nhớ đến một vận động viên chiến thắng trong Olympic Games cổ. Một người thuộc về Alexander Đại đế.
Tượng đồng Getty broze - Victorius Youth, Getty Museum, Los Angeles, Mỹ
Bức tượng Victorious Youths được may mắn tìm thấy sau một cơn bão trên biển Adriatic trong những năm 1960. Tất cả những bức tượng cổ đại tìm thấy từ biển đều có một đặc điểm chung là không còn nguyên vẹn như ban đầu. Getty bronze bị mất chân và những con mắt, các phần khác còn nguyên vẹn, tượng có chiều cao 151,5 cm (59 3/8 in). Theo giả thuyết của các nhà khảo cổ, tác phẩm điêu khắc này từng được đặt trên một phiến đá và khi bị bị lấy đi khỏi đó đã bị vỡ gót chân. Những con mắt từng được gắn vào hốc mắt đã rơi ra theo thời gian. Cùng với đó là giả thuyết khi bức tượng còn mới, đã có thể được đặt tại một thành phố hoặc một đền thờ tôn nghiêm ở Hy Lạp.
Năm 1977, Getty bronze đã được đưa vào bộ sưu tập của quỹ J Paul Getty Trust, quỹ đang sở hữu bảo tàng Getty Museum, thông qua thương vụ của nhà Môi giới Nghệ thuật Heinz Herzer, một nhà môi giới tại Munich cùng tập đoàn Artemis Group, một tổ hợp (consortium) nghệ thuật quốc tế.
Năm 2010 và 2012 một toà án địa phương gần Fano, Italy nơi có vùng biển thuộc biển Adriatic đã ra phán quyết yêu cầu Getty Museum trả lại tác phẩm nghệ thuật Getty broze với lý do tượng đã được lấy khỏi vùng Fano và xuất khâut lậu sang Mỹ. Đến ngày 06/6/2014 vừa qua, một toà án cấp cao hơn ở Italy vẫn chưa đưa ra phán quyết cuối cùng và sẽ chuyển tiếp vụ việc này lên toà án cấp cao nhất Italy. Đại diênh của Getty Museum đã nói với tờ Los Angeles Times rằng "Hy vọng sẽ không có phán quyết nào được đưa ra".
Với sự hoàn hảo của tác phẩm điêu khắc Victorius Youth, đã có nhiều công trình nghiên cứu trên thế giới về bức tượng. Chúng tôi sẽ gửi tới các bạn yêu thích nghệ thuật nhưng thông tin hữu ích về tác phẩm nghệ thuật này ở một bài viết chuyên sâu hơn.
(TS. Philip Nguyễn tổng hợp nguồn từ sách và tạp chí nước ngoài, 06/6/2014)
